'Ondernemingen moeten
voorbereid zijn op massaclaims'
VASCO VAN DER
BOON
NOORDWIJK AAN ZEE - 'Uniek. Heeft u het gezien
afgelopen maandag? Vlak voor het tienuurjournaal? Dat tv-spotje waarin de firma
Leaseproces aandelenleasebeleggers oproept mee te procederen tegen storting van
honderd, tweehonderd euro en een percentage van de opbrengst?'
Met dit schrikbeeld probeerde Daan Lunsingh
Scheurleer van advocatenkantoor NautaDutilh gisteren op een seminar over
massaclaims de tweehonderd aanwezige managers en juristen er van te doordringen
dat 'de situatie in Nederland minder verschilt van de Verenigde Staten dan u
denkt'.
Sterker, vervolgt Lunsingh Scheurleer: 'Dames en
heren, het ís er al. U bént al in de VS, zonder dat u het weet, en de VS zíjn al
hier.' Want in de analyse van Lunsingh Scheurleer heeft Nederland inmiddels
allang zijn eigen 'class-actions', massaclaims, juristen die het verbod op
'no-cure-no-pay' via stichtingen omzeilen en gespecialiseerde aanbrengers van
groepsclaims als 'plaintiffs'. Kortom, Amerikaanse toestanden in Nederland,
volgens de NautaDutilh-advocaat.
Lunsingh Scheurleer lijkt het gelijk aan zijn zijde
te hebben, gezien de lijst Nederlandse groepsclaims die de sprekers gisteren de
revue lieten passeren. Groepen beleggers hebben geprocedeerd of procederen nog
steeds, tegen WorldOnline , Ahold , Unilever , Coop, Air Holland, Via Networks,
Dexia en Philips . Dan bleven de groepsclaims tegen Aegon , Fortis en DAF nog
ongenoemd. En er is de zaak van de DES-dochters, waarbij een groepsclaim de
farmaceutische industrie dwong tot een schikking van euro 35 mln. Een schikking
die de wetgever noopte tot invoering van de Wet Collectieve Afwikkeling
Massaschade.
'Het treffen van voorbereidingen op een massaclaim
zou tot de dagelijkse zorg van een onderneming moeten behoren', concludeert
Lunsingh Scheurleer. Snelle public relations kunnen een crisis niet afwenden.
Want dan dreigt 'operatie geslaagd, patiënt overleden,' sneert de jurist naar
Steven Gelder van Elias Communicatie, dat de pr voor Dexia Bank in de
lease-affaire doet. Dexia stopt in Nederland.
Maar Peter Paul de Vries van de Vereniging van
Effectenbezitters (VEB) vindt dat NautaDutilh 'een sterk overtrokken beeld'
schetst. De voorman van de VEB, die menige claim initieert, schat dat in
Nederland per hoofd van de bevolking hooguit 5% van de schikkingsbedragen zijn
toegekend die daar in de VS mee gemoeid zijn.
In de VS gaat het te hard, betoogt de Amerikaanse
justitie-topman Daniel Meron. Onder de honderd class-actions die daar
maandelijks starten, zitten veel voorbeelden van 'misbruik' door advocaten van
dit recht. Zoals de zaak tegen een kleine fout van de Bank of Boston. De
schikking leverde elke procederende klant bruto slechts $ 9 op, en een
nettoverlies, terwijl de claimadvocaten $ 8 mln opstreken.
Maar de Amerikaanse claimadvocaat Jonathan Sherman
vindt groepsclaims een goed middel om individuen met elk een kleine claim samen
hun recht op te kunnen doen eisen. Zijn kantoor schikte de olieramp van Exxon
Valdez voor $ 5 mrd. 'Dat had geen enkele getroffen eskimo individueel voor
elkaar gekregen.'
Ben Knüppe van Dexia, die tegen een maximale
leaseschadeclaim van euro 4 mrd aan zegt te hebben gekeken, hekelt 'de
wildgroei' van claimende clubjes. Hij bepleit 'een keurmerk' voor aanbrengers
van groepsclaims, om het kaf van het koren te scheiden. Onmogelijk, volgens Piet
Holthuis, directeur-generaal van het ministerie van Justitie: 'Volgens het
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens mag in beginsel iedereen
procederen.'
VEB-directeur De Vries bepleit instelling van een
fonds om onderzoek te financieren naar faillissementen ('moedwillige
oplichting') als van Landis , KPNQwest en LCI .
Copyright (c) 2005 Het Financieele
Dagblad