'Dit is dieptepunt in mijn carrière als ombudsman'

Van onze verslaggevers

DEN HAAG - Zelf is de Ombudsman Financiële Dienstverlening allesbehalve verheugd over de aanbeveling die hij vandaag aan verzekeraars doet. In een exclusief interview met deze krant noemt Jan Wolter Wabeke het "treurig" dat hij gedwongen werd zo'n belangrijke rol te spelen in de woekerpolisaffaire. "Dit vormt toch wel het dieptepunt in mijn carrière als ombudsman."
        De teleurstelling van Wabeke is goed te begrijpen. Al sinds zijn aantreden als ombudsman in 2001 hamert hij vrijwel onophoudelijk op het gebrek aan transparantie en de onduidelijke kostenstructuur van beleggingsverzekeringen. In vrijwel íeder jaarverslag van de ombudsman wordt er een hoofdstuk aan gewijd. Desondanks wordt zijn kritiek door de assurantiebranche - een enkele verzekeringsmaatschappij daar gelaten - volledig in de wind geslagen.
       Los van zijn kritiek op de branche, waar het de normaalste zaak lijkt om onwetende klanten een poot uit te draaien, wil Wabeke het tóch opnemen voor de hardleerse verzekeraars. De overheid is volgens hem op z'n minst medeschuldig aan de ontstane situatie.
       "In ons land zijn beleggingsverzekeringen altijd zéér fiscaal gedreven geweest. Veel meer dan in de ons omringende landen. De overheid stimuleerde zelfs mensen dit soort producten te kopen door speciale belastingregels te introduceren, bedoeld om burgers aan te zetten tot meer zelfredzaamheid. Maar met hetzelfde gemak draaide diezelfde overheid tal van regelingen gewoon na enkele jaren weer de nek om."
       "Ondertussen zaten miljoenen mensen wel met langlopende contracten die juist gebaseerd waren op deze fiscale regelingen", aldus Wabeke.
       Door het wegvallen van het fiscale voordeel zegden klanten hun polissen massaal op, terwijl bij deze producten juist in de eerste jaren van de looptijd enorm hoge kosten worden gemaakt, voornamelijk door de forse provisies die verzekeraars aan de assurantieadviseurs betalen. Van de betaalde inleg blijft zodoende uiteindelijk vrijwel niks over. De ombudsman meent dat de op dit punt onbetrouwbaar gebleken overheid daarom ook haar verantwoordelijkheid zou moeten nemen, bijvoorbeeld door 'fiscaal gedupeerden' met enige clementie te behandelen.

Nu Wabeke verzekeraars oproept om onredelijk hoge kosten terug te betalen aan de klant, valt het hem op dat assurantieadviseurs, die aan de verkoop van beleggingspolissen jarenlang een dik belegde boterham verdienden, niets te maken willen hebben met het vinden van oplossingen. "Ze vinden zelf dat ze er niets mee te maken hebben, terwijl ik in mijn praktijk als ombudsman merk dat het juist héél vaak de adviseur is geweest die verzuimd heeft te waarschuwen voor de risico's en valkuilen van deze producten. Klanten krijgen in het verkoopgesprek bijvoorbeeld te horen dat ze gedurende de vaak jarenlange looptijd áltijd kunnen stoppen met premie betalen, maar wat daarvan het rampzalige gevolg voor hun investering is, wordt meestal verzwegen."