Aandelenlease-drama
nadert climax
Deze maand
komt er mogelijk een doorbraak in het aandelenlease-drama. Over drie
weken wordt de grootste schadeclaim uit de Nederlandse financiële
geschiedenis aan de rechter voorgelegd. Tegelijkertijd lopen er nog
schikkingsgesprekken.
Gerben
van der Marel
AMSTERDAM - Advocaten en de Amsterdamse
rechtbank maken zich op voor een grote slag: de aandelenleasezaak.
De grootste schadeclaim uit de Nederlandse financiële geschiedenis
wordt deze maand behandeld door de rechter. Of komt er toch een
schikking?
Over een oplossing wordt nog tussen alle aanbieders
van effectenlease (Dexia, DSB, Fortis, ING, Levob, Ohra en Spaar
Select) en enkele vertegenwoordigers van beleggers onderhandeld. De
zogeheten Commissie Geschillen Aandelenlease, aangesteld door
minister Gerrit Zalm van Financiën, probeert te bemiddelen. De
deadline liep oorspronkelijk af op 1 mei. Het feit dat deze
commissie meer tijd uittrekt geeft sommige betrokkenen hoop op een
oplossing.
De Stichting Leaseverlies, die beleggers bijstaat,
verwacht dat `binnenkort nadere mededelingen' kunnen worden gedaan
met betrekking tot deze gesprekken.
Andere betrokkenen houden
ondanks de besprekingen gewoon rekening met een rechtszaak.
Als
de gesprekken inderdaad mislukken, zal in Amsterdam op 25 mei aan de
ene zijde van de ring Dexia staan. Deze Frans-Belgische bank werd
met de aankoop van Labouchère van Aegon in 2000 in één klap de
grootste aanbieder van aandelenlease.
Veel plezier is er niet
aan beleefd. Honderdduizenden klanten voelen zich sinds begin 2002
misleid omdat ze grote schulden overhouden. Zo raakt Dexia verstrikt
in een juridische strijd terwijl de kiem ligt in de Aegon-tijd.
Vandaar dat er niet alleen een procedure van beleggers loopt, maar
ook een zaak van Dexia tegen Aegon.
Aan de andere kant van de
ring in de beleggerszaak staat de Stichting Leaseverlies, die 90.000
leden heeft en samenwerkt met de Consumentenbond en de VEB.
Leaseverlies startte begin 2003 twee rechtszaken. Inzet is
kwijtschelding van de miljardenschuld die beleggers gezamenlijk met
hun leaseproducten hebben opgebouwd.
De beleggers maken twee
verwijten, waarvoor elk een eigen civiele procedure wordt gevoerd.
In de eerste plaats zou Dexia verzuimd hebben voor het afsluiten van
leasecontracten partners binnen een huishouden te laten meetekenen.
Voor de procedure bij de kantonrechter is een aparte Stichting
Eegalease opgericht. Deze stichting hoopt een deel van de contracten
via deze weg nietig te verklaren.
Een mondelinge behandeling van
deze zaak wordt niet meer verwacht. Een vonnis kan `binnenkort'
volgen, aldus Eegalease, die 15.000 beleggers vertegenwoordigt.
Of de kantonrechter zich laat overtuigen door advocaat William
Schonewille van de stichtingen is de vraag. De rechtbanken blijken
zeer verdeeld te denken over de aanpak van de zaken. Zo worden veel
individuele zaken van teleurgestelde aandelenleasebeleggers door
rechtbanken terugverwezen naar de kantonrechter. Veel rechtbanken
menen dat het bij effectenleasecontracten gaat om huurkoop. In een
handvol andere zaken achtte de rechtbank zich wel bevoegd.
Dat
aandelenlease wordt gezien als huurkoop kan voor beleggers van wie
de partner niet meetekende een steun in de rug betekenen. Zo'n
handtekening is bij bepaalde huurkoopovereenkomsten vereist (art.
1:88 BW). Maar ook hierover zijn rechters het inhoudelijk niet
altijd eens.
Onlangs hebben twee rechtbanken in eindvonnissen
gesteld dat toestemming van de partner niet nodig is bij
aandelenlease.
Het hoofdverwijt van Leaseverlies is dat
beleggers zijn misleid in reclamefolders en brochures. Hierin zou
onvoldoende zijn gewaarschuwd voor de grote risico's die aan
effectenlease kleven. Veel beleggers die ervoor gekozen hebben om
individueel naar de rechter of de klachtencommissie te stappen
hebben gelijk gekregen. Maar de meesten van hen baseerden hun zaak
niet op misleidende reclame. Op dit punt krijgen beleggers tot nu
toe nauwelijks gelijk.
In `papieren rondes' hebben de Stichting
Leaseverlies en Dexia standpunten uitgewisseld zonder ze bekend te
maken. Dexia en Leaseverlies zullen eind mei hun kaarten wel op
tafel moeten leggen. Dan wordt de zaak waarin de vermeende
misleiding door Dexia centraal staat behandeld. Er stond nog een
`papieren ronde' op het programma, maar de rechtbank wil beide
partijen graag horen. Deze behandeling zal de aandacht van de pers
en beleggers trekken.
Als de publieke behandeling meteen wordt
afgerond, kan de rechter deze zomer met een vonnis komen.
Betrokkenen houden daar geen rekening mee. Waarschijnlijker is dat
de eindpleidooien pas volgend voorjaar plaatsvinden. Verwacht wordt
bovendien dat beide partijen het dispuut tot de hoogste rechter
willen uitvechten. Of er moet toch nog een miljardenschikking gaan
plaatsvinden.
Copyright (C) Het Financieele
Dagblad