'Geknoei met rapporten in rechtszaken'
 
van onze redactie binnenland
 
AMERSFOORT - Er wordt op grote schaal geknoeid met rapporten van getuigen-deskundigen in rechtszaken. De rapportages worden door advocaten en justitie gemanipuleerd, selectief gebruikt of zelfs compleet onder het tapijt geschoven.

Ook worden deskundigen onder druk gezet om passages uit rapporten te schrappen of te wijzigen, omdat die de opdrachtgever niet goed uitkomen. Dat zeggen de hoogleraren rechtspsychologie Willem Wagenaar en Peter van Koppen. Beiden treden veelvuldig op als deskundigen in strafzaken.
 
Zowel een officier van justitie als een advocaat kan een getuige-deskundige opdracht geven tot een onderzoek, zonder dat de andere partij daarvan afweet. Volgens Wagenaar worden veel van die rapporten door de opdrachtgever verdonkeremaand als de conclusies hem niet uitkomen. ,,Een advocaat die een belastende rapportage over zijn cliënt ontvangt, houdt die onder de tafel zonder dat de rechter of de tegenpartij het weet'', zegt Wagenaar. ,,Wie betaalt bepaalt. Justitie doet daar net zo hard aan mee. Dat kan niet. Ook advocaten en officieren van justitie moeten aan waarheidsvinding doen.''
 
Als een rapport al in het rechtbankdossier terecht komt, dan is het volgens Wagenaar vaak onvolledig. ,,Je leest alleen de passages terug die de opdrachtgever goed uitkomen.''
 
Wagenaar krijgt bijval van zijn Maastrichtse collega Peter van Koppen, die anderhalf jaar geleden bij zijn aanstelling al waarschuwde voor de risico's waaraan getuigen-deskundigen blootstaan. Gerommel met rapportages is volgens hem 'aan de orde van de dag'. ,,Ik heb ooit van een advocaat het verzoek gekregen zeven verschillende rapportages over zeven verschillende getuigen te schrijven. Op die manier kon hij alleen die getuigen opvoeren, die in het voordeel van zijn cliënt spraken. Daar begin ik dus niet aan.''
 
Wagenaar zegt alleen nog opdrachten voor rapportages aan te nemen als alle partijen daarvan op de hoogte worden gebracht. Maar dat valt slecht bij advocaten en officieren. ,,Ze zoeken vaak een ander.'' De Leidse hoogleraar roept zijn collega's op een front te vormen tegen sjoemelende magistraten en raadslieden. ,,Het is niet verplicht als deskundige op te treden. Je kunt een opdracht ook weigeren.''
 
Volgens beide hoogleraren blijven ook rechters in gebreke. Ze begrijpen vaak de rapporten van deskundigen niet en vatten de stukken daardoor verkeerd samen. Wagenaar: ,,Ik lees processen-verbaal terug die zijn opgesteld bij de rechter-commissaris, waarin ik mijn eigen werk niet meer herken.''
 
Copyright (c) Nederlands Dagblad