Aegon zou het bij alle ophef over beleggingspolissen bijna vergeten, maar er loopt ook nog een Koersplan-affaire. Tienduizend ontevreden afnemers van dit beleggingsproduct zijn al bijna twee jaar in juridisch gevecht met Aegondochter Spaarbeleg. Binnenkort geeft een eerste vonnis in deze collectieve zaak mogelijk juridische ammunitie voor andere ontevreden beleggers. De gerechtelijke weg is echter een lange. Ook zonder hulp van de rechter is al wel wat schadebeperking mogelijk.

NIEUWE RONDE BELEGGER VERSUS AEGON

En dan was er nog Koersplan

,,Meer dan vijf jaar te gaan? Afkoop in de regel verstandig."

De Telegraaf 25 februari 2007

door MANNO VAN DEN BERG

AMSTERDAM - Halen de klagers, verenigd in de stichting 'Koersplan de weg kwijt', hun gelijk, dan start een nieuwe ronde in het gevecht tussen Aegon en ontevreden Koersplanbeleggers. Afgezien van de juridische dimensie is het echter ook van belang om over dit product zelf een knoop door te hakken. Blijft u zitten, koopt u af of maakt u premievrij? Voor eventuele latere claims hoeft die keuze in principe geen gevolgen te hebben, voor uw portemonnee hier en nu wel degelijk.
        Honderdduizenden Nederlanders stapten tijdens de beurseuforie van de jaren negentig in Koersplan. Een maandelijks bedrag zou in 15 tot 20 jaar een aardig kapitaal opleveren. De eerste afschriften van de beleggingswaarde stelden echter flink teleur. Wegens de beursmalaise in 2001, maar ook doordat een fors deel van de inleg, tot wel 25%, opging aan een overlijdensrisicoverzekering.
       Aegon toonde zich gevoelig voor de kritiek en beperkte in 2005 de overlijdenspremie met terugwerkende kracht tot 17%. Vanaf 1 januari 2006 bedraagt deze premie maximaal 15,3% van de inleg.
       Stichting 'Koersplan de weg kwijt' ging dat niet ver genoeg en startte een procedure, met als insteek dat Aegon nooit duidelijk het bestaan van een overlijdensverzekering in de brochures had vermeld.

Uitspraak
        Inmiddels lopen er nog zo'n 400.000 Koersplan-contracten. Een deel is afgelopen, een deel - Aegon zegt niet hoeveel - afgekocht. Wél wil directeur communicatie Jan Driessen kwijt dat het concern "op dit moment nul voorziening heeft" voor eventuele verdere aanpassingen van Koersplan. "Dat geeft wel aan hoe we de lopende procedure inschatten. We hebben, ook volgens de Ombudsman Verzekeringen, al goede verbeteringen aangebracht." De uitspraak in de procedure wordt in het voorjaar verwacht. De Koersplan-beleggers staan voor een beslissing. Zitten blijven uit hoop op een productversoepeling heeft weinig zin, zeker niet als de rechter Aegon in het gelijk stelt. Bij afkoop kunt u aangeven dat u niet afziet van uw rechten, door een paragraaf daarover in het afkoopformulier door te strepen. De vraag die beleggers in Koersplan zich moeten stellen is of ze blij zijn met een belegging waarbij op de maandelijkse inleg tot 15,3% aan overlijdenspremie wordt ingehouden. Dat leidt tot een fors lager eindkapitaal, dan wanneer u zelf de volle inleg zou beleggen. Bij een beursrendement van 6% per jaar en een maandinleg van €100 groeit er dan in 20 jaar een kapitaal aan van €45,564,58. Een inhouding van 15% op de inleg leidt tot €38.729,89. Een verschil van bijna €7000.

Juridisch gevecht kan jaren duren

Volgens Aegon betalen beleggers na de aanpassing in 2005 gemiddeld 7,2% van hun inleg aan overlijdenspremie. Dit voor producten die na 1995 zijn afgesloten. Van elke €100 inleg rendeert dus €7,20 niet mee. In tien jaar tijd scheelt dat €1175,50 aan vermogensopbouw. Hierbij laten we de kosten van zelf beleggen buiten beschouwing, maar die wegen niet op tegen de kosten die Aegon - bovenop de overlijdenspremie! - berekent en ook die tellen we niet mee. Dit omdat ze lastig per maand te berekenen zijn. Aegon zelf stelt de totale kosten exclusief de overlijdenspremie op gemiddeld 18,7% van de totale inleg in Koersplan. Een extra argument om zelf te beleggen.
Kapé Breukelaar, adviseur van de stichting 'Koersplan de weg kwijt' en tevens columnist van deze krant, geeft als vuistregel: "Iedereen die nog meer dan vijf jaar looptijd in Koersplan voor de boeg heeft, kan in de regel beter afkopen en de afkoopsom én de toekomstige betalingen zelf beleggen. Dan ben je direct van de kostenpost van de overlijdenspremie af." De uitgespaarde overlijdenspremies wegen dan op tegen de kosten van afkoop. Bij een polis van vóór 1996 is afkoop ook bij kortere resterende looptijden te overwegen, stelt Breukelaar. Op die polis drukt een hogere overlijdenspremie.

Spaarbeleg geeft op zijn website weinig ruchtbaarheid aan afkoop. Aegon stelt dat Koersplan een product voor de lange termijn is, waarbij vooral in de eerste jaren administratiekosten worden ingehouden. Die kosten beslaan bij afkoop of premievrij maken een groter deel van de inleg dan bij ongewijzigde voortzetting, aldus het concern. Ergo, afkoop is veelal onvoordelig.
       "Je moet echter niet kijken naar kosten die je al hebt gemaakt, maar naar kosten die je nog gaat maken", stelt Breukelaar. En dan is het volgens de adviseur simpelweg een kwestie van vergelijken tussen zelf beleggen en Koersplan.

Afkoop
        Bij afkoop krijgt u de beleggingswaarde minus verkoopkosten. Die bedragen volgens de verzekeraar 0,3%. Het concern waarschuwt daarbij dat de overlevingswinst komt te vervallen. Die winst is een gevolg van het feit dat als deelnemers overlijden hun kapitaal aan de andere deelnemers toevalt. Voor Aegon was dit precies de reden om een overlijdensdekking ten behoeve van de nabestaanden in te bouwen.
       Breukelaar: "Uit contracten die eerder zijn afgelopen, blijkt dat die sterftewinst zo'n 2 tot 3% bij de uitkering optelt. Dat staat echter in geen verhouding tot het percentage van de overlijdenspremie."
       U kunt ook premievrij maken. Dat houdt in dat u niets meer aan Spaarbeleg overmaakt. Daarmee bent u dus af van de overlijdenspremie. Wél brengt Aegon 0,8% beheerkosten per jaar op het belegde vermogen in mindering. Bovendien hanteert het beleggingsfonds waarin Aegon de gelden belegt een beheervergoeding van 0,36%. Bij afkoop kan de fiscus aankloppen, maar in de regel valt dat mee. Bedraagt de afkoopsom meer dan de som van de inleg, dan is het meerdere belast. Gezien de opmars van de beurs kan dat voorkomen, al zal de inleg bij veel contracten uitsteken boven de belegde waarde. Ook bij premievrij maken zijn er fiscale consequenties voor zover de beleggingswaarde de inleg overstijgt.