BKR-MELDINGEN BLOKKEREN TWEEDE HYPOTHEEK OP OVERWAARDE

Dexia-klanten met woning raken in knel bij rechtshulp
 
door BART MOS
 
De Telegraaf 26 juni 2004
 
HEERENVEEN, zaterdag
      Gedupeerde aandelenleaseklanten van Dexia die gezien hun inkomenspositie in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtshulp maar geweigerd worden omdat zij overwaarde op hun woning hebben, staan er volkomen alleen voor. De raad voor de rechtsbijstand weigert hen bij te staan, terwijl een tweede hypotheek op hun huis geblokkeerd wordt door de BKRmelding die de betrokken bank Dexia deed. „Zo krijgen zij geen rechtshulp en kunnen zij evenmin geld vrijmaken om zelf een advocaat in te huren”, zo stelt Harm-Jan Tulp, raadsman van enkele honderden lease-slachtoffers.
      Het effectenleasedrama, waarbij honderdduizenden Nederlanders het schip ingingen omdat de aandelen die zij aanschaften met geleend geld in waarde kelderden, krijgt voor een grote groep van huizenbezitters een extra bittere nasmaak. Zij worden niet alleen met een enorme restschuld aan Dexia opgescheept, maar zij kunnen zich bovendien niet vakkundig laten verdedigen in de procedures tegen de Belgische bank.
      Vooral gedupeerden met een bescheiden inkomen, waarvan de koopwoning in de afgelopen jaren in waarde gestegen is, worden de dupe van een leemte in de rechtshulpverlening. Crux in de hele situatie is de zogeheten ’A-melding’ (Achterstand) die Dexia doet bij het Bureau voor Kredietregistratie (BKR) zodra aandelenleaseklanten besluiten om hun maandelijkse betalingen aan de bank op te schorten. Alle financiële instellingen in ons land controleren eerst het BKR-register voordat een nieuwe lening verstrekt wordt. Indien er sprake is van een A-melding, dan wordt de klant in kwestie geweigerd. „Ik heb mijn huidige woning geërfd van mijn ouders en beschik over een relatief grote overwaarde”, zegt Hans Veerman (57) uit Lemelerveld. „Ik zit in de ww en heb een BKRmelding van Dexia aan mijn broek omdat ik weiger nog langer te betalen voor een product dat mij onder valse voorwendselen verkocht is. Daardoor kan ik nu geen nieuwe hypotheek afsluiten om mijn advocaat te betalen. Naar een toegevoegde advocaat kan ik ook al fluiten.”
      Hans Veerman is één van de tien klanten die Harm-Jan Tulp, advocaat te Heerenveen, met het ’overwaardeprobleem’ in zijn praktijk heeft gehad. De overwaarde van hun woning wordt door de Raad van de Rechtsbijstand beschouwd als reden om de aanvraag voor gesubsidieerde rechtshulp te weigeren. De Raad, die op basis van wettelijke regels bepaalt wie er in aanmerking komen voor een zogeheten ’toegevoegde’ (goedkope) advocaat, is van mening dat de bewuste Dexia-klanten een tweede hypotheek dienen af te sluiten. Daarmee zouden zij geld vrij moeten maken voor hun eigen verdediging. 
      Advocaat Tulp staat circa driehonderd Dexia-klanten bij in hun juridische procedures tegen de Belgische bank. De weigering van rechtsbijstand is in zijn ogen een groot probleem. „Als ik alleen in mijn praktijk al tien gevallen tegenkom, dan gaat het landelijk om duizenden soortgelijke situaties. Soms gaat het om mensen die de vordering van Dexia betwisten, maar anderen kunnen de betalingen gewoonweg niet langer opbrengen. Vooral in zaken waarbij klanten door Dexia voor de rechtbank gesleept worden, pakt dit slecht uit. Gedaagden die zich daar melden zonder advocaat worden bij verstek veroordeeld. Mensen komen zo in een draaikolk terecht waar ze niet meer uitkomen. Het zal iedereen duidelijk zijn dat dit hen bijzonder veel stress oplevert”, aldus de raadsman. PvdA-Kamerlid Frank Heemskerk, die het probleem van de rechtshulpblokkade komende woensdag ter sprake zal brengen tijdens een apart overleg met ministers Zalm (Financiën) en Donner (Justitie), pleit voor een zogeheten ’Dexia-registratie’ bij het BKR. „Er dient een speciale categorie meldingen voor betalingsachterstanden van Dexia-klanten te komen. Het kan niet zo zijn dat gedupeerden die — gewild of ongewild — in een procedure verwikkeld zijn met een bank als gevolg daarvan ook nog eens in een juridische mangel terechtkomen. Deze mensen moeten zo gemakkelijk mogelijk aan een advocaat kunnen komen.”


• Gedupeerden komen volgens raadsman          
Harm-Jan Tulp (inzet) in een 'draaikolk' terecht    
waar ze niet meer uitraken.
                               
                                 FOTO: JOOP FENSTRA