Aandeel te huur
Een kernvraag in de Legio
Leasezaak is of aandelenlease juridisch is te bestempelen als `huurkoop'. Zo ja,
dan was voor het aangaan van de overeenkomst de schriftelijke toestemming van de
echtgenote nodig. Waar die toestemming ontbreekt, kan de echtgenote het
aandelenleasecontract vernietigen. Datzelfde geldt voor een ex, die echtgenote
was ten tijde van het sluiten van het aandelenleasecontract. Zorg als `legio
loser' dus in ieder geval dat je goede maatjes blijft met je ex. Als die
echtgenote inmiddels is overleden mag je zelf de overeenkomst vernietigen. Een
mooi gegeven voor een misdaadroman bij een weigerachtige ex.
Inmiddels heeft
een aantal rechtbanken zich uitgelaten over de vraag of aandelenlease een vorm
van huurkoop is of niet. In Alkmaar, Amsterdam, Haarlem, 's-Hertogenbosch,
Maastricht, Utrecht en Zwolle vinden ze van wel. In Almelo, Arnhem en Roermond
van niet.
Van huurkoop is volgens het Burgerlijk Wetboek sprake als partijen
overeenkomen dat een aan de koper afgeleverde zaak pas zijn eigendom wordt bij
betaling van alle termijnen van de koopprijs.
Een standaardverweer van Dexia
is dat huurkoop alleen slaat op een zogeheten `zaak', een tastbaar object zoals
een wasmachine. De rechtbank Roermond gaat daarin ten onrechte mee. Uit
wetstekst blijkt dat huurkoop ook gekoppeld kan zijn aan 'vermogensrechten',
zoals aandelen.
Een ander verweer van de winstverdriedubbelaars is dat de
aandelen niet feitelijk zijn afgeleverd aan de klant. Dit standpunt overtuigt
niet. In de administratie van de bank komen de aandelen op naam van de klant te
staan. De klant heeft vanaf dat moment het genot van koersstijgingen en het
risico van koersdalingen, ook al is hij nog geen eigenaar van de
aandelen.
Ten slotte voert Dexia aan dat, anders dan bij huurkoop, de klanten
na volledige betaling niet beogen de aandelen in eigendom te verkrijgen. Zij
willen de aandelen juist verkopen om de schuld aan Dexia te betalen. De Arnhemse
rechtbank is het daarmee eens en vindt aandelenlease geen vorm van huurkoop.
Andere rechtbanken stellen hier tegenover dat de klant in beginsel eigenaar van
de aandelen wordt, maar de contractuele bevoegdheid heeft de bank opdracht te
geven de aandelen te verkopen of de leaseovereenkomst te verlengen.
Het zou
verstandig zijn als Dexia en een klant in een modelzaak zouden overeenkomen het
hoger beroep over te slaan en direct naar de Hoge Raad zouden stappen om daar
een antwoord te krijgen op de vraag of aandelenlease een vorm van huurkoop is of
niet. Op een procesverdriedubbelaar zit niemand te wachten.
© de Volkskrant