tegen: Aegon Bank N.V., handelende onder de naam
Spaarbeleg, gevestigd te Nieuwegein, verweerster
1. De procedure
Klager heeft bij brief van 4 maart 2004 bezwaar gemaakt
tegen een reclame-uiting van verweerster .
Verweerster heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij
verweerschrift van 19 april 2004 van mr B. van der Velden en mr K.J. Veenstra,
advocaten te Amsterdam. Partijen re- en dupliceerden bij brieven van
respectievelijk 25 en 29 april 2004.
De Reclame Code Commissie (hierna: de Commissie) heeft
de klacht behandeld in haar vergadering van 9 juni 2004.
Namens verweerster
verschenen mr. Veenstra voornoemd en J. Jongeneel. Klager maakte geen gebruik
van de mogelijkheid de zaak ter vergadering toe te lichten.
2. De bestreden uiting
Het betreft de aan klager gerichte brief van 29 oktober
1998, voorzien van de aanhef: "Profiteren van een hoog rendement in 5 jaar?" en
de bijgesloten brochure, op de voorzijde waarvan staat: "Met belastingvoordeel
op topsnelheid geld maken? Sprintplan!" .
De uiting is in kopie aan deze
uitspraak gehecht.
3. De klacht
De klacht kan als volgt worden samengevat.
De
brochure en de brief wijzen de belegger onvoldoende op de risico's, verbonden
aan de "SprintPlan"-overeenkomst. In de brochure worden niet de nadelen maar
alleen de -volgende -voordelen "op een rij" gezet: -in vijf jaar een hoog
rendement;
-profiteren van een belastingvrije uitkering; -de fiscus betaalt
een deel van de inleg; -al meedoen vanaf f 100,- per maand; -ingebouwde
zekerheid;
-beheer Spaarbeleg Garantiefonds door beleggingsexperts van
Aegon. Gelet hierop acht klager de uiting misleidend.
Ook staat in de uiting
ten onrechte dat bij een ongewijzigd "SprintPlan"-contract men na vijf jaar geen
schuld kan overhouden.
Klager stelt zich op grond van de in de uiting
gegeven informatie te hebben aangemeld voor "SprintPlan". Klager bleek na vijf
jaar echter geen belastingvrij bedrag te ontvangen en van een rendement was geen
sprake. Hij heeft zelfs zijn inleg verloren.
Ten slotte is de tekst
"voorgeschoten bedrag" in de uiting onjuist, aangezien het Sprintplan een lening
betreft.
4. Het verweer
Verweerster heeft gemotiveerd verweer gevoerd waarop,
voorzover hier van belang, bij de beoordeling van de klacht zal worden ingegaan.
5. De re- en dupliek
Partijen lichtten hun standpunt nader toe
6. De mondelinqe behandelinq
Verweerster lichtte haar standpunt nader toe
7. Het oordeel van de Commissie
Het verweer dat de Commissie niet bevoegd is de brief te
beoordelen, wordt verworpen. De brief vormt één geheel met de bijgesloten
brochure en in deze totale uiting worden goederen en/of diensten van verweerster
aangeprezen. Deze aanprijzing is openbaar; niet kan worden geoordeeld dat de
uiting uitsluitend op de persoon van de geadresseerde toegespitste informatie
bevat.
Dat, naar verweerster stelt, de brochure op 1 januari
2002 is aangepast en dat deze sinds augustus 2002 niet meer wordt verspreid,
staat aan de bevoegdheid om de gewraakte uiting uit 1998 te toetsen, niet in de
weg. Ook de omstandigheid dat de Geschillencommissie Bankzaken diverse malen tot
het oordeel is gekomen dat vergelijkbare brochures niet misleidend waren en het
feit dat de burgerlijke rechter zich in vergelijkbare zin heeft uitgelaten,
laten deze bevoegdheid van de Commissie om de onderhavige uiting aan de
Nederlandse Reclame Code (NRC) te toetsen, onverlet.
Ten aanzien van de inhoud van de uiting overweegt de
Commissie allereerst dat , klagers stelling, dat (ten onrechte) in de uiting is
vermeld dat men bij een ongewijzigd .'SprintPlan"-contract na vijf jaar geen
schuld kan overhouden, feitelijke grondslag mist, nu een dergelijke mededeling
niet in de uiting voorkomt.
Naar het oordeel van de Commissie wordt een te
rooskleurig beeld geschetst van het met .'SprintPlan" te behalen rendement en
worden de met deelname daaraan verbonden risico's onvoldoende belicht.
De tekst suggereert, onder meer gelet op de zinsnede in
de brief: "Na vijf jaar krijgt u in één keer een belastingvrij bedrag
uitgekeerd" en de opsomming van de voordelen onder het kopje "ik zet de
voordelen van het SprintPlan graag voor u op een rij" in de brochure, dat men in
korte tijd een groot rendement kan behalen, zonder dat voldoende duidelijk wordt
gemaakt dat men met het product ook (grote) financiële risico's loopt.
Het gebruik van een begrip als "voorgeschoten bedrag"
daar waar sprake is van
een lening, acht de Commissie verhullend, en
daardoor onduidelijk. Hieraan doet niet af dat de ingevolge de Wijziging Nadere
Regeling toezicht effectenverkeer 1999 geldende wettelijke verplichting om te
vermelden dat onder het "SprintPlan" met geleend geld wordt (werd) belegd, ten
tijde van de onderhavige uiting nog niet gold. Het rekenvoorbeeld in de
brochure: "Met f 150,- per maand over 5 jaar maar liefst f 14.900,-
belastingvrij!" gaat voorts uitsluitend uit van stijgingen van de index van 11%
tot 14% en bijbehorende belastingvrije uitkeringen van respectievelijk
f
13.165,- tot f 18.570,- (bij een maandinleg van f 150,- ) c.q. f 17.550,- tot f
24.760,- (bij een maandinleg van f 200,-), zonder dat inzichtelijk wordt gemaakt
welke gevolgen een daling van de koersen met zich meebrengt en tot welke
schulden dat kan leiden. De tekst onder de "toelichting": "De waarde van uw
belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde rendementen bieden geen
garantie voor de toekomst", relativeert het overwegend zeer rooskleurige
vooruitzicht dat wordt gepresenteerd in onvoldoende mate. Met name komt
onvoldoende tot uitdrukking dat het reële risico bestaat dat men aan het einde
van de looptijd wordt geconfronteerd met een restschuld van 10%.
Gelet op de aard van het aangeboden product waaraan
grote financiële risico's (kunnen) zijn verbonden, acht de Commissie de uiting
niet zo duidelijk en volledig mogelijk als bedoeld in artikel 7 NRC. De uiting
is gelet daarop tevens in strijd met het bepaalde onder d van de Bijzondere
Reclame Code voor Leningen, beleggingen en onroerend goed. De mededeling onder
het kopje "Het Spaarbeleg Garantiefonds: ingebouwde zekerheid", dat "het
Garantiefonds garandeert dat het voorgeschoten bedrag na 5 jaar nooit minder
waard is dan 90% hiervan (initiële garantiewaarde)", doet aan bovenstaand
oordeel niet af.
6. De beslissing
Op grond van het vorenstaande acht de Commissie de
uiting in strijd met artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code alsmede met het
bepaalde onder d van de Bijzondere Reclame Code voor leningen, beleggingen en
onroerend goed. Zij beveelt verweerster aan om niet meer opeen dergelijke wijze
reclame te maken.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn
gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij het
College van Beroep, onder gelijktijdige storting van het voor de behandeling van
het appel verschuldigde bedrag.
Het beroepschrift dient binnen 14 dagen na
dagtekening dezes in het bezit te zijn van het College van Beroep, waarvar) het
secretariaat gevestigd is te Amsterdam. Het postbusnummer van het secretariaat
is postbus 12352, 1100 AJ Amsterdam.
De voorzitter
mr N.J. van der Lee
De secretaris
Mr. S.O. Vos
* De voorzitter is buiten staat te tekenen
Gewezen door mr N.J. van der Lee, voorzitter, mr E.E.
Aberson, L.G. Schram en D. Schor, leden en mr S.0. Vos, plaatsvervangend lid en
secretaris.