RECHTBANK AMSTERDAM, SECTOR KANTON, LOCATIE AMSTERDAM
 
Kenmerk CV 04-6014
Datum 22 december 2004 (bij vervroeging)
470
 
Vonnis in de zaak van:
 
1. [X] en
2. [X]-......., beiden wonende te R,
   e i s e r s in conventie,
   v e r w e e r d e r s in (voorwaardelijke) reconventie,
   gemachtigde mr. H.J. Bos,
 
tegen
 
1. de naamloze vennootschap DEXIA BANK NEDERLAND N.V., gevestigd te
   Amsterdam,
   g e d a a g d e in conventie,
   e i s e r e s in (voorwaardelijke) reconventie,
   gemachtigde mr. L.P. Broekveldt,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid SPAAR
   SELECT B.V.
, gevestigd te Den Haag,
   g e d a a g d e in conventie,
   gemachtigde mr. F.R.H. van der Leeuw.
 
Partijen worden hierna ook [X] c.s., Dexia en Spaar Select genoemd.
 
VERLOOP VAN DE PROCEDURE
 
Bij dagvaardingen met bewijsstukken van 7 en 6 mei 2003 hebben [X] c.s. Dexia en
Spaar Select gedagvaard voor deze rechtbank, sector civiel.
 
Het verloop van de procedure blijkt uit de achtereenvolgens bij de rechtbank gewisselde
processtukken, als vermeld in het tussenvonnis van de rechtbank van 4 februari 2004,
waarbij de zaak in het stadium waarin deze zich bevindt is verwezen naar deze rechtbank,
sector kanton, locatie Amsterdam.
 
Vervolgens zijn bij laatstvermelde instantie de volgende processtukken gewisseld:
-  conclusie van antwoord in conventie en van eis in (voorwaardelijke) reconventie met
   bewijsstukken van Dexia;
-  conclusie van repliek in conventie en van antwoord in (voorwaardelijke) reconventie met
   bewijsstukken van [X] c.s. tegen Dexia;
-  conclusie van repliek met bewijsstukken van [X] c.s. tegen Spaar Select;
-  conclusie van dupliek in conventie en van repliek in (voorwaardelijke) reconventie met
   bewijsstukken van Dexia;
-  conclusie van dupliek met bewijsstukken van Spaar Select;
-  akte uitlating producties in conventie en conclusie van dupliek in (voorwaardelijke)
   reconventie met bewijsstukken van [X] c.s. tegen Dexia;
-  akte uitlating producties van [X] c.s. tegen Spaar Select.
 
Ten slotte is vonnis bepaald op, uiteindelijk, heden.
 
GRONDEN VAN DE BESLISSING
 
in conventie en (voorwaardelijke) reconventie
 
Vaststaande feiten
 
 1. Als enerzijds gesteld en anderzijds erkend of niet voldoende weersproken, alsmede op
    grond van de overgelegde en in zoverre niet bestreden producties, staat in dit geding in
    elk geval het volgende vast:
 
    a. [X] c.s. zijn echtgenoten. [X] is vrachtwagenchauffeur en verdiende in
       1998 f 3.137,72 bruto of f2.601 ,68 netto. Zijn echtgenote is huisvrouw en heeft geen
       inkomen. Voor de hypothecaire lening, met hun huis als onderpand, betaalden zij
       begin 1998 f543,- per maand.
    b. Begin 1998 heeft mr. M. Eymaal telefonisch contact gehad met en huisbezoek
       afgelegd bij [X] c.s. Haar visitekaartje vermeldt dat zij als financieel adviseur is
       verbonden aan Spaar Select. Spaar Select is ingevolge een terzake gesloten
       cliëntenremisierovereenkomst cliëntenremisier van Bank labouchère,
       rechtsvoorgangster van Dexia.
    c. Eymaal heeft de folders 'Spaargids' van Spaar Select en 'Maximaal Rendement
       Effect' van Bank labouchère aan [X] c.s. ter hand gesteld. [X] c.s. hebben een
       aanmeldingsformulier voor het product Maximaal Rendement Effect met een
       eenmalige storting van f 96.000,- op 17 februari 1998 ondertekend en aan Bank
       labouchère opgestuurd. Bank labouchère heeft een effectenleaseovereenkomst
       onder de naam Maximaal Rendement Effect, door haar op 5 maart 1998 getekend,
       aan [X] c.s. toegestuurd. [X] c.s. hebben dit contract mee-ondertekend en aan
       Bank labouchère teruggestuurd. Op de overeenkomst zijn de Bijzondere
       Voorwaarden Effecten lease (verder: de bijzondere voorwaarden) van toepassing.
    d. [X] c.s. hebben de hypothecaire lening met hun huis als onderpand verhoogd om f
       96.000,- ter beschikking te krijgen.
    e. Naar in het contract staat vermeld gaat het bij deze overeenkomst om het volgende.
       Bank labouchère least aan [X] c.s. een aantal op 4 maart 1998 aangekochte
       aandelen ABN AMRO, Aegon, Fortis Amev en ING tot een aankoopbedrag van f
       207.750,20. De overeenkomst heeft een looptijd van 180 maanden, behoudens
       tussentijdse opzegging. De rente bedraagt 11,5 % per jaar, uitkomende over de
       gehele looptijd op f358.356,60. De totaal overeengekomen leasesom bedraagt,
       inclusief f 1.800,- administratiekosten, f 567.906,80. De lessee ([X] c.s.) kan de
       overeenkomst na 60 maanden dagelijks met onmiddellijke ingang en zonder
       annuleringskosten beëindigen onder betaling of verrekening van de hoofdsom. De
       maandtermijnen terzake van rente en administratiekosten bedragen f2.000,87. De
       maandtermijnen voor de eerste 60 maanden bedragen bij vooruitbetaling na aftrek
       van een korting van 20% f 96.041,'76, welk bedrag [X] c.s. hebben vooruit
       betaald. Vanaf de 61stemaand is f2.000,87 per maand verschuldigd. Voorts is een
       bedrag van f 100,- op of omstreeks de 179stemaand verschuldigd. Aan het einde van
       de looptijd dient het restant van f207.650,20 te worden terugbetaald. In contract staat
       hierbij vermeld: "Dit restant kan eventueel verrekend worden met de
       verkoopopbrengst van de effecten." Voorts is bepaald dat [X] c.s. eigenaar worden
       van de aandelen, zodra zij al datgene aan Bank labouchère heeft betaald dat zij
       krachtens de overeenkomst of de daarbij behorende bijzondere voorwaarden
       verschuldigd zijn.
    f. In de onder a. vermelde brochure van Maximaal Rendement Effect staat onder meer:
       "Beleggers zagen in de afgelopen jaren hun vermogen aanzienlijk groeien, dankzij
       koerswinsten en dividenden. Dat is natuurlijk geen garantie voor de toekomst (...)"
       "Aflossen doet u pas aan het eind van uw lease-overeenkomst uit de
       verkoopopbrengst van uw aandelen"
       "Aflossen doet u pas aan het einde van de looptijd van uw overeenkomst"
       "De gemiddelde koersstijging van de AEX-effectenbeurs was over de afgelopen
       15 jaar 15,6%. Dat is geen garantie voor toekomstige rendementen"
    g. In de onder c. vermelde 'Spaargids' staat onder het kopje 'Varianten' onder meer:
       "Naast het spaarleasen met een maandelijkse inleg is het ook mogelijk in één keer
       een groot bedrag vooruit te betalen. Doordat de bank u dan een korting van 20 %
       geeft op het in te leggen bedrag wordt uw effectief rendement nog hoger. Indien u
       100 % zekerheid wenst dat de koersen niet kunnen dalen, dan is spaarleasen ook
       mogelijk in een andere variant: Securitiy Effect. Een eventuele koersdaling is dan
       afgedekt middels een put-optie".
    h. Artikel 4 van de op de overeenkomst toepasselijke bijzondere voorwaarden, waarin
       met 'de waarden' de aangekochte aandelen worden bedoeld, luidt: "De bank is
       nimmer aansprakelijk voor wijzigingen in de koerswaarde van de waarden of voor het
       niet opbrengen van baten daarvan".
    i  In de fiscale opinie staat onder meer vermeld dat de aankoop van de aandelen wordt
       gefinancierd "in de vorm van een 10-jarige aflossingsvrije lening".
    j. In de onder a genoemde brochure staat verder:
       onder de kop "Starten": "Met uw aanmelding geeft u aan dat u met Korting Kado
       wilt meedoen (...)."
       onder de kop "Leasecontract": "Zo snel mogelijk na ontvangst van uw aanmelding
       koopt Legio Lease uw aandelen op de AEX-Effectenbeurs. Daarna ontvangt u uw
       leasecontract op basis van de exacte aankoopkoersen ter ondertekening. U stuurt
       een exemplaar getekend retour en de zaak is rond."
    k. Bij (niet volledig overgelegde) brief van 27 februari 2003 aan Bank Labouchère
       hebben [X] c.s. de overeenkomst buitengerechtelijk vernietigd op grond van
       dwaling, onder aankondiging zo nodig de vernietiging in rechte te zullen vorderen en
       voorts Bank Labouchère op grond van wanprestatie dan wel onrechtmatige daad
       aansprakelijk gesteld voor de voor hen uit de overeenkomst voortvloeiende schade.
    l. Bij brief van dezelfde datum hebben [X] c.s. Spaar Select op grond van
       wanprestatie dan wel onrechtmatige daad aansprakelijk gesteld voor de voor hem uit
       de overeenkomst voortvloeiende schade.
    m. Bij brief van 5 maart 2003 hebben [X] c.s. "indien en voor zover de vernietiging
       van de aandelen-leaseovereenkomst niet het beoogde rechtsgevolg zou hebben"
       deze overeenkomst met onmiddellijke ingang beëindigd.
    n. Bank Labouchère heeft de afrekening van de overeenkomst per 5 maart 2003
       opgesteld, uitkomende op een door [X] c.s. aan de bank nog te betalen bedrag
       van € 54.992,43.
 
Vordering van [X] c.s.
 
 2. [X] c.s. vorderen bij vonnis voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad
    a. te verklaren voor recht dat zij de overeenkomst bij brief van 27 februari 2003
       rechtsgeldig buitengerechtelijk hebben vernietigd, althans deze overeenkomsten te
       vernietigen;
    b. Dexia te veroordelen tot terugbetaling van de inleg en Spaar Select te veroordelen tot
       terugbetaling van alle kosten ten behoeve van de hypotheekverhoging, beide te
       vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de dag van, naar de kantonrechter
       begrijpt, dagvaarding tot de dag van voldoening;
    c. te verklaren voor recht dat Dexia jegens hen toerekenbaar is tekortgeschoten in de
       nakoming van haar verplichtingen en/of onrechtmatig heeft gehandeld;
    d. te verklaren voor recht dat Spaar Select jegens hen toerekenbaar is tekortgeschoten
       in de nakoming van haar verplichtingen en/of onrechtmatig heeft gehandeld;
    e. Dexia en Spaar Select hoofdelijk te veroordelen tot vergoeding van de door [X]
       c.s. geleden schade, nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet;
    f. Dexia en Spaar Select hoofdelijk te veroordelen in de kosten van het geding.
 
 3. [X] c.s. leggen daaraan het volgende ten grondslag.
    Zonder dat zij daarom hadden verzocht, heeft Eymaal hen telefonisch benaderd. In
    daaropvolgend huisbezoek heeft Eymaal hun geadviseerd een tweede hypotheek op hun
    huis te nemen ter voorfinanciering van een bedrag voor de aandelen-leaseovereenkomst.
    Eymaal heeft hun tevens het product Maximaal Rendement Effect geadviseerd. Beide
    adviezen hebben [X] c.s. opgevolgd. Met inzending door [X] c.s. van het
    aanmeldingsformulier kwam de overeenkomst reeds tot stand. Ook uit het daarna van
    Spaar Select ontvangen contract bleek dat de aandelen al waren aangekocht en er dus
    al uitvoering aan de overeenkomst was gegeven.
    Eymaal heeft verzuimd [X] c.s. vóór de totstandkoming van de overeenkomst te
    vertellen dat zij nóg een lening aangingen en met geleend geld belegden en hen te
    wijzen op de risico's van beleggen met geleend geld en op de risico's van koersdalingen
    en aldus op essentiële punten haar spreekplicht jegens [X] c.s. geschonden. De
    inhoud van de onder 1.c genoemde folders is bovendien misleidend doordat daarin de
    voordelen bij koersstijgingen of bij gelijkblijvende koersen uiteen worden gezet, zonder
    de gevolgen van koersdalingen en de mogelijkheid van het blijven zitten met een
    restschuld te vermelden, en doordat de aan te kopen aandelen kwaliteitsfondsen worden
    genoemd, terwijl ook dergelijke aandelen een koersval kunnen vertonen. De bijzondere
    voorwaarden dienen niet om beleggers te informeren en te waarschuwen voor
    vorenbedoelde risico's. Door lezing van deze stukken zijn [X] c.s. dus nog niet
    adequaat gewaarschuwd. Wanneer Eymaal [X] c.s. wél over een en ander behoorlijk
    had ingelicht, zouden [X] c.s. de overeenkomsten niet zijn aangegaan. Daarom
    beroepen zij zich op dwaling.
    De tekortkomingen van Eymaal hebben te gelden als tekortkomingen van Spaar Select in
    het verband van de adviesovereenkomst die tussen haar en [X] c.s. is ontstaan. Het
    optreden van Spaar Select als cliëntenremisier van Bank labouchère ontslaat
    laatstgenoemde niet van haar contractuele verplichtingen uit hoofde van de aandelen-
    leaseovereenkomst. Bank labouchère is tekortgeschoten door de overeenkomst met
    [X] c.s. aan te gaan zonder zich ervan te vergewissen dat laatsgenoemden op
    voormelde punten adequaat waren geïnformeerd. Voor zover wegens'het-ontbreken van
    een contractuele relatie niet van tekortkomingen kan worden gesproken, is sprake van
    onrechtmatig handelen. [X] c.s. verwijzen hierbij naar artikel 26, 28 lid 1 en 33 lid 1,
    aanhef en sub g van de Nadere Regeling gedragstoezicht effectenverkeer 2002 (verder:
    Nadere Regeling 2002) welke bepalingen zijn geschonden.
 
Verweer van Dexia en Spaar Select en de tegenvordering van Dexia
 
 4. Het verweer van Dexia en Spaar Select komt bij de beoordeling aan de orde.
 5. De tegenvordering van Dexia luidt:
    a. [X] c.s. te veroordelen tot betaling van € 54.992,43, te vermeerderen met de
    contractuele rente van 0,96% per maand;
    b. [X] c.s. - bij (gedeeltelijke) vernietiging van de overeenkomsten - te veroordelen
    tot betaling van een bedrag gelijk aan het verschil tussen de aankoopwaarde van de
    in artikel 1 van de overeenkomst genoemde effecten en de waarde van deze effecten
    op de datum van vernietiging;
    c. [X] c.s. te veroordelen in de kosten van het geding in reconventie.
 
Beoordeling
 
 6. Bij conclusie van dupliek heeft Spaar Select betoogd dat Eymaal, anders dan zij bij
    opstelling van de conclusie van antwoord nog veronderstelde, niet (tevens) in een
    dienstverhouding tot SpaarSelect stond doch enkel in haar hoedanigheid van vennoot
    van de vennootschap onder firma Spaar Select Boskoop als onafhankelijk
    franchisenemer ten opzichte van Spaar Select werkzaam was. Volgens Spaar Select
    betekent dit dat [X] c.s. met haar de verkeerde partij hebben gedagvaard en dat zij
    dus niet-ontvankelijk zijn in hun vordering dan wel dat deze vorderingen om die reden
    reeds moeten worden afgewezen.
 
 7. De kantonrechter volgt Spaar Select niet in dit betoog en overweegt daartoe het
    volgende.
    Bij conclusie van antwoord heeft Spaar Select gesteld dat Eymaal op basis van een
    franchiseovereenkomst werkzaam was bij haar filiaal in Boskoop en voor het overige
    zonder zulks expliciet te maken het handelen en nalaten van Eymaal als het hare
    behandeld. Dit is in overeenstemming met de onder 1.b vermelde tekst op het
    visitekaartje dat Eymaal aan [X] c.s. ter hand heeft gesteld, dat Spaar Select haar laat:
    gebruiken en waarop [X] c.s. in goed vertrouwen zijn afgegaan. Bij deze stand van
    zaken heeft Spaar Select in te staan voor Eymaal.
 
 8. Het beroep op dwaling wordt verworpen. Daartoe overweegt de kantonrechter het
    volgende.
 
    De gegevens over het product die [X] c.s. met de onder 1. vermelde stukken van
    Spaar Select en/of Bank Labouchère zijn verstrekt vormen - in samenhang met de in het
    contract vermelde gegevens over het in aandelen geïnvesteerde bedrag, de
    samenstelling van dit pakket aandelen, de duur van de overeenkomst en de omvang van
    de vooruitbetaling, de maandelijkse renteverplichting vanaf de 61stemaand - tezamen
    en in onderling verband voldoende inlichtingen aan [X] c.s. over de aard, de kansen
    en de risico's van het aangeboden product om hen in staat te stellen welgeïnformeerd te
    besluiten al dan niet tot deelname aan Maximaal Rendement Effect over te gaan of zich
    eerst nog van (ander) advies van Eymaal, Spaar Select of Bank Labouchère of juist van
    derden te voorzien.
 
    In dit kader verwerpt de kantonrechter het betoog van [X] c.s. dat de overeenkomst
    vóór de ontvangst van het contract al tot stand was gekomen zodat de daarop vermelde
    gegevens hun niet al bekend waren toen zij het aanmeldingsformulier tekenden. Op dit
    door [X] c.s. bedoelde moment beschikten partijen nog niet over de financiële
    gegevens die nodig waren om de essentiële rechten en verplichtingen van ieder van
    partijen precies vast te stellen. Deze vaststelling heeft pas plaatsgevonden in het hun ter
    ondertekening toegestuurde contract, dat is aan te merken als het op de door [X] c.s.
    op het aanmeldingsformulier vermelde gegevens aansluitende, aanbod van Bank,
    Labouchère en de mede-ondertekening en de retournering daarvan door [X] c.a. als
    de aanvaarding daarvan. Dat betekent dat bij het beroep op dwaling ook moet worden
    meegewogen dat [X] c.s. met de in het contract en de bijzondere voorwaarden
    vermelde gegevens bij ondertekening bekend waren, althans hadden kunnen zijn.
 
    De dwaling waarop [X] c.s. zich beroepen moet dan ook voor hun rekening blijven.
    De vordering in conventie onder a. is dus niet toewijsbaar. De vordering in reconventie
    onder b. komt daarmee niet aan de orde.
 
 9. Wat de jegens [X] c.s. in de totstandkomingsfase van de overeenkomst betrachte
    zorgvuldigheid geldt het volgende.
 
    [X] c.s. hebben in deze fase uitsluitend contact met Eymaal gehad. Eymaal heeft hen
    gebeld en bezocht, en daarbij aan de orde gesteld hoe de overwaarde van hun huis in
    het kader van aandelen-lease kon worden aangewend. Zij heeft het
    aanmeldingsformulier met hen meeondertekend en is bij ondertekening van het contract
    aanwezig geweest.

10. Deze betrokkenheid van Eymaal bij de totstandkoming van de overeenkomst heeft zich
    niet beperkt tot het werk van de cliëntenremisier. Daarom gaat het beroep van Spaar
    Select op de voor haar als cliëntenremisier van Bank Labouchère geldende vrijstelling
    van de voor een effecteninstelling geldende zorgvuldigheidsverplichtingen niet op. Op
    eventuele gebreken in de nakoming van de door Eymaal jegens [X] c.s. naar de aard
    van haar werkzaamheden te betrachten zorg kan Spaar Select dan ook worden
    aangesproken.
 
11. De kantonrechter verwerpt voorts het betoog van Dexia dat eventuele
    zorgvuldigheidsgebreken van Eymaal niet haar, maar Spaar Select aangaan omdat zij nu
    eenmaal niet het werk van de tussenpersonen kan overdoen.
    Op Dexia als bancaire instelling rust, gelet op de maatschappelijke functie van banken 'op
    grond van hetgeen naar ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt een
    bijzondere zorgplicht om rekening te houden met de belangen van (potentiële) cliënten.
    Deze grondslag van deze zorgplicht maakt een onderzoek naar de verbindendheid van
    de door [X] c.s. ingeroepen (artikelen van de) Nadere Regeling of haar voorgangster
    overbodig. Van deze zorgplicht kan Dexia zich niet onder de enkele verwijzing naar
    Spaar Select als haar cliëntenremisier losmaken. Dat kan zij te minder waar Dexia
    middels de cliëntenremisierovereenkomst Spaar Select in vergaande mate
    zorgvuldigheidsvoorschriften jegens cliënten oplegt en slechts toestaat het van Dexia
    afkomstige foldermateriaal te gebruiken. In dit verband is voorts van belang dat Dexia
    zich met producten als Maximaal Rendement Effect, waarbij aandelenleasing met
    geleend geld mogelijk wordt gemaakt, heeft gericht op een minder draagkrachtig publiek
    en zij er rekening mee diende te houden dat deze doelgroep over het algemeen over een
    geringere vertrouwdheid met en kennis van beleggen beschikte. Eén en ander geldt -
    naar zij onbestreden hebben gesteld - ook voor [X]c.s.
    Gelet op het vorenoverwogene moet het als gebrek aan zorgvuldigheid van Dexia gelden
    dat zij de overeenkomst met[X] c.s. is aangegaan zonder zich ervan te vergewissen
    of haar (aanstaande) contractspartners adequaat door Spaar Select zijn geïnformeerd.
 
12. Naast Spaar Select is dus ook Dexia aansprakelijk voor onzorgvuldigheden in de
    totstandkomingsfase van de overeenkomst.
 
13. De kantonrechter volgt [X] c.s. in hun betoog dat Spaar Select en Dexia tekort zijn
    geschoten in de nakoming van hun zorgplicht. Naar het oordeel van de kantonrechter
    strekt deze zorgplicht zich - anders dan Dexia betoogt - ook uit overde
    kredietverleningsaspecten in het verband van Maximaal Rendement Effect.
    [X] c.s. hadden uit de onder 1. aangehaalde passages uit de daar genoemde
    documenten wél kunnen en moeten begrijpen dat zij rente moesten betalen en dat er
    (dus) sprake was van geleend geld alsmede dat er aandelen waren gekocht. Voorts
    moeten zij ermee bekend worden verondersteld dat de koersen (en daarmee de
    waarden) van aandelen kunnen fluctueren. Ook al zou daarom wel aannemelijk zijn dat
    Eymaal, zoals SpaarSelect aanvoert maar [X] c.s. betwisten, hun heeft gezegd dat "de
    L van Leasen gelijk staat aan de L van lenen" dan is daarmee is nog niet een volledig
    beeld van werking en risico's van dit product gegeven. Het gaat bij dit product in de vorm
    waarin [X] c.s. het hebben afgenomen immers verder erom dat niet alleen geld wordt
    geleend om daarmee aandelen te kopen, maar dat daarnaast onder hypothecair verband
    geld wordt geleend om een eerste renteaanbetaling te doen op het voor de
    aandelenaankoop geleende geld en dat het eindresultaat afhangt van de koers van de
    ingekochte aandelen op de dag van afloop. De kantonrechter stelt vast dat gedaagden in
    elk geval geen materiaal zoals voorbeeldberekeningen of aantekeningen hebben
    overgelegd waaruit blijkt wat Eymaal met [X] c.s. heeft besproken, terwijl het geven
    van een uitsluitend mondelinge toelichting al snel niet voldoende zal zijn, vluchtig als het
    gesproken woord is. Jegens [X] c.s. was zorgvuldige informatieverstrekking temeer op
    haar plaats omdat de maandelijkse renteverplichting die zij voor in beginsel 15jaar
    aangingen het maandelijks beschikbare inkomen besloeg in een zodanige mate dat het
    niet uitdrukkelijk bespreken daarvan aan Eymaal ernstig moet worden verweten. Aan de
    passend geachte informatieverstrekking heeft de onder 1. besproken brochure van Dexia
    een uiterst bescheiden bijdrage geleverd, nu daarin de mogelijkheid van het blijven zitten
    met een restschuld, naast de schuld op het voor de rentevooruitbetaling geleende geld,
    niet aan de orde wordt gesteld en voorts de waarschuwingen voor en de toelichting op
    minder profijtelijke scenario's te summier zijn om tegenover beleggingsleken als [X]
    c.s. als informatief te kunnen gelden.
    Het ontbreekt er dus aan dat gedaagden zich met [X] c.s. hebben verdiept, althans
    [X] c.s. hebben aangeboden zich met hen te verdiepen, in de vraag of zij de
    verplichtingen en de risico's die zij aanging konden overzien en of hun financiële situatie
    het aangaan daarvan en het eventuele ontstaan van een restschuld wel toestond.
    Het betoog van Spaar Select en Dexia dat [X] c.s. zelf het beste in staat waren om te
    beoordelen hoeveel zij aan een aandelenleaseproduct wilden besteden treft geen doel,
    omdat het de zorgplicht waarvan hiervoor is vastgesteld dat en waarom zij op beide
    gedaagde partijen rust tot een lege huls zouden maken.
 
14. Al met al is de kantonrechter van oordeel dat deze schending van de zorgplicht in de
    omstandigheden van dit geval billijkheidshalve meebrengt dat de restschuld geheel aan
    Dexia en Spaar Select, in een nader tussen hen vast te stellen onderlinge verhouding,
    moet worden toegerekend. Deze toerekening beperkt zich naar het oordeel van de
    kantonrechter tot de restschuld. Waar [X] c.s. hun onderhavige actie niet eerder dan
    nadat de koersdaling zich ten volle had voorgedaan hebben ingesteld en aannemelijk is
    dat deze koersdaling hen heeft aangezet deze actie in te stellen is er geen goede grond
    om het mogelijk te maken ook de reeds verrichte prestaties ten koste van gedaagden
    ongedaan te maken. De vordering in conventie onder b. is jegens beide gedaagden dan
    ook niet toewijsbaar. Dat geldt ook voor de vordering in reconventie onder a.
    De vordering in conventie onder c. en d: .is wat betreft onrechtmatighandelen van beide
    gedaagden toewijsbaar als hierna bepaald.
 
15. In conventie en in reconventie zijn partijen over en weer gedeeltelijk in het ongelijk
    gesteld en worden de proceskosten gecompenseerd als hierna bepaald.
 

BESLISSING
 
De kantonrechter:
 
in conventie:
 
I.     verklaart voor recht dat Dexia en Spaar Select onrechtmatig jegens [X] c.s.
       hebben gehandeld in de zin en mate als in r.o. 9-14 vastgesteld;
 

in conventie en in reconventie:
 
II.    verrekent de kosten van het geding tussen partijen aldus dat ieder van partijen de
       eigen kosten draagt;
 
III.   wijst af het meer of anders gevorderde.
 

Aldus gewezen door mr. A.H.Kist, kantonrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting
van 22 december 2004 in tegenwoordigheid van de griffier.