Uniforme afhandeling van alle Dexia-schades?
Gepubliceerd op donderdag 04 augustus 2005

Een nieuwe wet maakt het mogelijk groepsschade collectief af te handelen. Maar deelname aan zo'n regeling is niet verplicht.

Onlangs werd bekend dat Dexia een beroep gaat doen op de nieuwe Wet Collectieve Afhandeling Massaschade die op 1 augustus in werking is getreden. Twee belangenbehartigers van gedupeerden, de Stichting Leaseverlies en Stichting Eegalease, willen daar hun medewerking aan verlenen. Dexia wil zo blijkbaar het Duisenberg-voorstel aan al haar gedupeerden opleggen, ook aan gedupeerden die het voorstel hebben afgewezen en zelfs aan gedupeerden die niet bij deze stichtingen zijn aangesloten.

Per 1 augustus 2005 is de Wet Collectieve Afhandeling Massaschade in werking getreden. Deze wet beoogd een betere regeling te bieden bij zogenaamde massaschades, zoals in het geval van aandelenlease-zaken.

De wet maakt het mogelijk dat een schikkingsovereenkomst tussen belangenbehartigers van gedupeerden, Stichting Leaseverlies en Stichting Eegalease, en de veroorzaker, Dexia, verbindend kan worden verklaard door de rechter. Na de verbindendverklaring zal de schikkingsovereenkomst zoals gesloten tussen de stichtingen en Dexia voor (nagenoeg) alle gedupeerden van Dexia-producten verbindend zijn. Dat betekent dat iedereen gebonden is aan de inhoud van de overeenkomst en dat daarna een individuele gedupeerde niet meer kan procederen tegen Dexia.

Voorwaarden
Iedere schikkingsovereenkomst die onder de nieuwe wet wil vallen, moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo moet in de overeenkomst duidelijk zijn omschreven welke groepen van gedupeerden zijn betrokken, en op welke wijze de vergoedingen betaald zullen worden. Tevens moet Dexia voldoende zekerheid stellen voor betaling, bijvoorbeeld door een bedrag te storten in een schadefonds, zodat alle gedupeerden ook daadwerkelijk het schikkingsbedrag uitbetaald krijgen.

Niet gedwongen
Niet iedereen is blij met het onderhandelingsresultaat tussen de genoemde stichtingen en Dexia. Al veel gedupeerden hebben aangegeven dat zij niet akkoord gaan met de voorwaarden van de schikking zoals voorgesteld door de commissie Duisenberg. Voorzover bij gedupeerden de indruk is gewekt dat zij geen keus meer hebben en aan een schikking mee moeten werken, is er goed nieuws. Het is bepaald niet zo dat, als zij niet meewerken aan een schikking, zij daartoe gedwongen kunnen worden door toepassing van deze nieuwe wet.

Gedupeerden hoeven niet te vrezen dat hen een oplossing wordt opgedrongen die zij niet wensen, maar zij dienen wel alert te blijven. Er zijn drie gronden waarop gedupeerden die niet gebonden willen zijn, ook daadwerkelijk vrij zijn hun eigen weg te gaan.

Ramp
Ten eerste is het niet helemaal duidelijk of deze nieuwe wet wel opgaat in de Dexia-zaak. De wet krijgt weliswaar directe werking en is derhalve van toepassing op schade die is ontstaan vóór 1 augustus 2005. Maar men vindt dat de Wet Collectieve Afhandeling Massaschade alleen van toepassing zou moeten zijn in geval van massaschade die het gevolg is van een éénmalige gebeurtenis, meestal een ramp, waarbij ook duidelijk is welke groepen slachtoffers er zijn.

Representatief
Ten tweede is het de vraag of de overeenkomst tussen de stichtingen en Dexia wel voldoet aan het vereiste van representativiteit. De rechter zal inhoudelijk moeten beoordelen of de twee stichtingen wel voldoende representatief zijn om alle gedupeerden te binden aan de schikking van de commissie Duisenberg. Hier bestaat geen enkel duidelijkheid over.

Opt out
Ten derde hebben gedupeerden die willen (door)procederen het recht om een schriftelijke mededeling te doen aan een daartoe in de overeenkomst aangewezen persoon of instantie, dat zij niet aan de schikkingsovereenkomst gebonden willen zijn. Dit is de zogenaamde ‘opt out’-mogelijkheid. Deze moet plaatsvinden binnen een door de rechter vast te stellen termijn van maximaal zes maanden na de aankondiging van de verbindendverklaring in een nieuwsblad. Let op, ‘opting out’ is een recht maar ook een plicht; als u niets zegt, dan bent u gebonden!

Overigens, gedupeerden die (nog) niet (de hoogte) van hun schade kunnen weten, hebben een meer uitgebreide ‘opt-out’ regeling omdat het onredelijk zou zijn hen te binden aan een overeenkomst terwijl zij daar de consequenties niet van kunnen overzien.

Al met al geen paniek voor degene die hun eigen weg wil blijven gaan maar het is wel zaak goed op de hoogte te blijven van deze nieuwe ontwikkeling.

Dit artikel is geschreven door mr Bob den Boer, jurist en aangesloten bij het juristennetwerk XS2Justice.