Procederen tegen Dexia heeft zeker zin
 
door Piet Koremans, Joost Papeveld en Marijn de Koning
 
Beleggers die zich hebben laten verleiden tot aandelenleasecontracten, moeten geen genoegen nemen met de Duisenbergregeling. Individueel procederen leidt voor tienduizenden gedupeerden tot een financieel veel betere uitkomst.
 
Amsterdam, 12 maart, een zaal in het Hotel Holiday Inn. Ruim driehonderd mensen zijn naar een gratis informatieavond gekomen over de recente rechtszaken tegen Dexia Bank Nederland en de Duisenbergregeling. Advocaat Hendrik-Jan Bos, die twee belangrijke rechtszaken tegen Dexia won, is een van de sprekers. Hij vertelt het publiek - jong, oud, gestudeerd, zonder opleiding, rijk, arm - dat met individueel procederen in veel gevallen veel geld terug te krijgen is. ,,Het is net als David en Goliath. Als kleine man kunt u net als de kleine David ook van zulke machtige reuzen, want dat zijn banken, winnen. Maar dan moet u wel durven.'' Uit de rechtszaken die Bos heeft gewonnen, blijkt inderdaad dat er in Nederland circa 200.000 gedupeerden zijn voor wie procederen tegen Dexia zinvol kan zijn. Zij kunnen zo duizenden of zelfs tienduizenden euro's terugkrijgen, terwijl ze via de Duisenbergregeling niets van hun geld terugzien en een restschuld hebben waarvan ze vaak nog een gedeelte moeten betalen. Veel gedupeerden weten niet wat hun mogelijkheden zijn. Of dat er überhaupt iets te kiezen valt. wat zij van Dexia aan informatie krijgen, zijn intimiderende brieven waarin wordt verkondigd dat zij automatisch aan de Duisenbergregeling gebonden zijn en waarin over de mogelijkheid van een opt-out zeer verhullend en over de mogelijkheid van procederen al helemaal niet wordt gesproken.
 
Verbindend
Wat is er aan de hand? Op 25 januari dit jaar verklaarde het Gerechtshof in Amsterdam de Duisenbergregeling algemeen verbindend. Dat betekent dat iedere Dexiagedupeerde vastzit aan de Duisenbergregeling, tenzij hij of zij vóór 1 augustus dit jaar aan de notaris via een brief kenbaar maakt niet van deze regeling gebruik te willen maken. Dexia rekende zich al rijk: Deze uitspraak van het Gerechtshof was volgens Dexia zó gezaghebbend, dat de in aandelenleasezaken meestal ingeschakelde kantonrechters voortaan wel conform de Duisenbergregeling zouden gaan vonnissen.
 
Deze droom werd ruw verstoord door twee uitspraken van 1 maart dit jaar in zaken die advocaat Bos voor individuele gedupeerde beleggers had aangespannen. Hetzelfde Gerechtshof oordeelde ten gunste van de gedupeerden.
 
Tekenende partner
In de eerste uitspraak bepaalde het hof dat bij het ontbreken van de handtekening van een van de partners de niet tekenende partner de mogelijkheid heeft om het contract rechtsgeldig te laten vernietigen. Dexia moet dan niet alleen de restschuld vergoeden, maar moet ook de hele inleg terugbetalen, mét rente. Ter vergelijking: bij de Duisenbergregeling krijgt de gedupeerde geen cent van het ingelegde bedrag terug. Bij ongeveer 40 procent van de Dexiagedupeerden ontbreekt de handtekening van de partner. In de tweede uitspraak bepaalde het hof dat Dexia de beleggers onvoldoende gewaarschuwd heeft voor de risico's, daarmee de wettelijke bancaire zorgplicht voor banken heeft overtreden en dus aansprakelijk is voor de schade. In dit specifieke geval heeft de rechter de vergoedingsplicht van Dexia beperkt tot de Duisenbergregeling (twee derde korting op de restschuld) omdat de belegger een hoog opleidings- en beroepsniveau had en bovendien zeer duidelijk bekend was met het risico dat zij de hele inleg kon verliezen.
 
Belangrijk hierbij is dat uit deze uitspraak volgt dat het hof de Duisenbergregeling niet ziet als norm, maar veeleer als ondergrens. Gedupeerden met een lager opleidings- en beroepsniveau en die niet hebben begrepen dat zij al hun geld konden kwijtraken, kunnen rekenen op een (aanzienlijk) hogere vergoeding. Dit geldt voor een zeer groot gedeelte van de circa 200.000 gedupeerde cliënten van Dexia die tot nog toe niet hebben besloten om akkoord te gaan met de Duisenbergregeling. Volgens het juristenkantoor Leaseproces doet 80 procent van deze groep gedupeerden er verstandig aan hun zaak aan de rechter voor te leggen in plaats van zomaar akkoord te gaan met de Duisenbergregeling.
 
Dexia heeft in het verleden op een agressieve wijze zo'n 400.000 mensen misleid en financieel gedupeerd. Vele gezinnen hebben hun huis moeten verkopen, kunnen geen auto meer aanschaffen of kunnen al jaren niet op vakantie. In plaats van deze mensen een fatsoenlijke regeling aan te bieden of écht recht te doen, zoals een minderjarig meisje die het aandelenleasecontract van haar oma erfde, blijft Dexia zich als niet-verantwoordelijk opstellen.
 
Goedkoop
Dexia probeert nu iedereen aan een voor de maatschappij zo goedkoop mogelijke regeling te binden zonder zorgvuldige voorlichting. Zij schermt er zelfs mee dat procederen voor een aantal gedupeerden geen zin heeft, omdat het handtekeningargument dat in veel zaken speelt, in veel gevallen zou zijn verjaard. Net als praktisch alle andere verweren van Dexia is die stelling zeer discutabel. Ten eerste begint de verjaringstermijn, zo stelde de destijds door minister van Financiën Zalm ingestelde Commissie-Oosting, pas te lopen op de dag dat de andere echtgenoot weet dat én met wie er een effectenlease (huurkoop-)overeenkomst is afgesloten. Ten tweede moet Dexia deze verjaring in individuele procedures kunnen bewijzen.
 
Het Hof oordeelde in de uitspraak van de algemeen-verbindendverklaring van de Duisenbergregeling dat deze als algemene regeling 'al met al niet onredelijk' was. Dexia maakt daar heel iets anders van. Dexia stelt in de media dat het Gerechtshof in Amsterdam de Duisenbergregeling 'fatsoenlijk' vindt. Gelukkig denken rechters binnen het Gerechtshof Amsterdam en kantonrechters in het hele land daar in individuele rechtszaken heel anders over.
 

Piet Koremans is voorzitter van de Stichting Platform Aandelenlease (PAL). Mr. Joost Papeveld is jurist bij Leaseproces, een landelijk opererend juristenkantoor dat meer dan 30.000 gedupeerden vertegenwoordigt in rechtszaken tegen financiële instellingen als Dexia, Aegon en DSB. Mr. Marijn de Koning is oud-verslaggever van het NOS-journaal, oud-Tweede Kamerlid voor D66 en thans zelfstandig ondernemer en adviseur Leaseproces. (www.platformaandelenlease.nl)

Copyright (C) Nederlands Dagblad