Strijd om aandelenlease is na ruim tien jaar nog altijd niet gestreden
 
Saskia Jonker
 
Vijftien jaar na het sluiten van de aandelenleasecontracten staan nu 25.000 klanten van Aegon voor de rechter.
 
Zij eisen dat de verzekeraar opdraait voor de verliezen die zij op het leaseproduct hebben geleden. Aegon wijst die eis af.
 
Overvolle zaal
 
‘Als u het geld gewoon terugstort, zijn we binnen een uur klaar. Dan had het geen jaren hoeven duren’, roept een dame van een jaar of zestig verhit uit. Ze reageert op de woorden van de advocaat van Aegon, die stelt dat de Nederlandse verzekeraar ‘zich bereid heeft getoond om alle zaken op te lossen’.
 
De gemoederen lopen maandagmiddag hoog op in de overvolle zaal van het gerechtshof in Amsterdam. De Vereniging Consument & Geldzaken, die de zaak tegen Aegon namens 25.000 klanten heeft aangespannen, heeft haar leden opgeroepen om te komen. Zo’n honderd mensen geven daar gehoor aan en proberen een plaatsje te bemachtigen. Een medewerker van het hof sleept stoelen aan en zet alle ramen open. Een deel van de aanwezigen moet toch buiten wachten.
 
‘Het duurt lang’
 
Na negen jaar juridisch getouwtrek zijn de klanten hun woede nog niet kwijt. Sterker nog, hun frustratie lijkt met het verstrijken van de jaren alleen maar toe te nemen. Regelmatig wordt er door de woorden van de advocaat van Aegon, Brechje van der Velden, heen geroepen. ‘U staat te liegen’, klinkt het. Een ander vraagt aan de rechter: ‘U kunt zich onze boosheid toch wel voorstellen?’ ‘Het duurt lang’, beaamt die. ‘Maar toch verzoek ik u stil te zijn.’
 
Waar draait het om? De banktak van Aegon was een van de vele financiële partijen die in de jaren negentig en het begin van het millennium aandelenleaseproducten verkocht. Bij Aegon gingen er tussen 1997 en 2002 125.000 van deze zogeheten ‘Sprintplan’-producten over de toonbank.
 
Het Sprintplan
 
De klanten kochten daarmee een lening die ze door Aegon lieten beleggen. In totaal leenden de particulieren voor €?1,6 mrd van het bedrijf. Volgens het prospectus zou het Garantiefonds van Aegon aandelenopties en obligaties kopen om daarmee in ieder geval de lening na vijf jaar terug te verdienen. Ondertussen betaalden klanten een rente op de lening van effectief 8,3% per jaar. Dat betekende dat de opties en obligaties een rendement moesten opleveren van minstens 8% per jaar om die rentebetalingen goed te maken.
 
Doordat de aandelenmarkten in 2000 na jaren van stijgingen ineens instortten — op sommige beurzen halveerden de indices — lukte het de verzekeraars niet om de beloofde rendementen te behalen. Daardoor bleven klanten met een lening zitten die ze niet konden afbetalen. In het geval van het Sprintplan was het rendement van het Garantiefonds echter gewaarborgd. De eventuele verliezen op de beleggingen kwamen daarmee voor rekening van Aegon.
 
'Aegon heeft klanten misleid'
 
Maar de maandelijkse rente die de klanten gedurende vijf jaar hadden betaald, was wel verloren gegaan. Volgens advocaat Luc Jurgens van de vereniging gaat het daarbij om ongeveer €?600 mln aan verlies. Dat geld eisen zij nu terug, met rente over de afgelopen jaren.
 
Voor het hof speelde er maandag nog iets anders. De vereniging wil de eis tegen Aegon aanpassen, omdat ze nieuwe informatie heeft verkregen. In de oorspronkelijke eis mikte de vereniging vooral op de zorgplicht van Aegon: de producten hadden niet verkocht mogen worden. Maar nu meent de advocaat van de vereniging dat Aegon de klanten heeft misleid door te stellen dat met het geld van lening zou worden belegd in opties en obligaties.
 
Fonds niet volledigd belegd
 
Dat klopt niet volgens Jurgens. Hij wijst op een nieuw onderzoek van Geert Braam, hoogleraar accounting aan de Radboud Universiteit Nijmegen, naar de jaarverslagen van het Garantiefonds tussen 1998 en 2009. In de financiële bijsluiter van de Sprintplan-producten wordt gesteld dat het Garantiefonds ‘belegt in vastrentende waarden en opties’. ‘Dit blijkt niet uit analyse van de jaarverslagen’, concludeert Braam.
 
‘De vereniging betwist dat Aegon het fondsvermogen van ruim €?1,681 mrd volledig en voortdurend heeft belegd’, zegt Jurgens in zijn pleidooi. Hij betwist ook dat het vermogen voor 80% is belegd in obligaties en voor 20% in opties. ‘Uit de berekeningen volgt de conclusie dat maximaal 7,4% van de €?1,6 mrd daadwerkelijk is belegd.’
 
Uitspraak Hoge Raad
 
Met die €?125 mln is volgens de advocaat alleen in aandelenopties belegd die binnen vijf jaar de inleg moesten terugverdienen. De kosten voor de opties werden gedekt door de rentebetalingen van klanten. De vraag is volgens Jurgens waarom de klanten zo veel moesten lenen als er toch maar zo’n klein percentage werd belegd.
 
De advocaat van Aegon verwijst in haar verweer naar een uitspraak van de Hoge Raad in juni 2009.Toen besliste de Hoge Raad onder meer dat aandelenlease geen misleiding is in een zaak tegen Dexia, Achmea en Aegon. ‘Daarmee zijn alle vragen beantwoord’, aldus Van der Velde.
 
Individueel om tafel
 
Ook vindt ze het kwalijk dat de vereniging ‘op basis van louter twee rapporten’ spreekt van misleiding. ‘De stukken bieden daarvoor geen enkel bewijs. En ten overvloede: het fonds heeft wel degelijk belegd voor een bedrag dat gelijk is aan de lening. Aegon biedt daarvoor indien nodig bewijs aan.’
 
Het hof doet over zes weken uitspraak. Die tijd lijkt te lang voor sommige klanten, die na de zitting verhaal halen bij de directeur van Aegon Bank, Eric Rutten. Hij herhaalt: Aegon wil graag individueel met hen om tafel.

© 2012 Financieel Dagblad