DSB schakelt ‘budgetcoaches’ in voor te
laat betalende klanten
Door Piet Depuydt
Rotterdam, 24 juli. De bank wil in de
toekomst beter voorkomen dat klanten moeite hebben met betalingen of hogere
kredietkosten en heeft daarvoor „financiële budgetcoaches”
aangesteld.
De bank ligt onder vuur omdat het te hoge
leningen zou hebben verstrekt aan klanten en onvoldoende gegevens zou hebben
aangeboden over de risico's en de kosten van financiële producten. Een deel van
de klanten is in betalingsproblemen gekomen.
De budgetcoaches van DSB lijken een succes te zijn.
„In de eerste helft van 2009 zijn de achterstanden hierdoor met 35 procent
weggewerkt”, aldus bestuursvoorzitter Dirk Scheringa. Volgens hem wil dat niet
zeggen dat de druk op de klanten van DSB hierdoor op een onaanvaardbare wijze
stijgt. „We stellen hen voor de keuze of ze op meteen vakantie moeten gaan of
niet beter eerst hun kredieten kunnen terugbetalen.”
Deze striktere monitoring van klanten zorgde er ook
voor dat DSB Bank zijn totale bedrijfslasten vorig jaar met 10 procent kon
verminderen. Geen overbodige luxe, want de totale inkomsten stegen niet. Ze
bleven hangen op 227 miljoen euro, hetzelfde niveau als in 2007.
Boetes
Eerder deze maand legde de financiële
toezichthouder twee boetes op aan de consumentenbank, voor een bedrag van
120.000 euro in totaal. De AFM verwijt de bank van Scheringa dat ze onvoldoende
de regels heeft nageleefd bij het verstrekken van hypotheekleningen en
verzekeringspolissen. Er werd te weinig gedaan om te voorkomen dat mensen te
grote bedragen leenden en klanten kregen niet genoeg informatie over de kosten
en de risico’s van de producten.
De kritiek van de AFM „schaadt onze reputatie”, gaf
Scheringa toe. Hij ontkende echter dat er fouten zijn gemaakt. DSB Bank zal de
boetes betalen, maar vindt dat de toezichthouder bij zijn beoordeling „te open
normen” hanteert en stuurt aan op een principe-uitspraak van de rechter. „Er is
een verschil van inzicht”, aldus Scheringa. „We willen hierover jurisprudentie.”
DSB Bank heeft tot nu toe 300.000 euro betaald aan
schikkingen met misnoegde klanten. „We verwachten dat dit bedrag nog zal oplopen
tot 1 à 1,5 miljoen euro”, aldus operationeel directeur Hans van Goor. Die
bedragen zullen de bank echter niet in financiële problemen brengen.
Financiële meevaller
DSB Bank maakte gisteren zijn cijfers over het
boekjaar 2008 bekend. De groep boekte een nettowinst van 45,5 miljoen euro. De
groep gaf ook voor het eerst inzicht in de resultaten van de eerste jaarhelft
van 2009. Ook hier was het nettoresultaat positief: 18 miljoen euro.
Wat echter opvalt, is dat beide winstcijfers in
belangrijke mate te danken zijn aan een financiële meevaller: de inkoop door de
bank van eigen obligaties. Deze effecten zijn in het verleden in de markt gezet
om extra middelen aan te trekken. Door de kredietcrisis staan de koersen van
deze schuldbewijzen onder druk en kon DSB ze met winst terugkopen. Dit had vorig
jaar een positief effect van 37,4 miljoen euro op het resultaat. Dit jaar was
dat 28,1 miljoen euro.
„Het gaat goed met DSB Bank”, zei Dirk Scheringa.
„We schrijven zwarte cijfers.” Maar achter die positieve getallen schuilt een
meer genuanceerde werkelijkheid. Het verdienmodel van de consumentenbank staat
onder zware druk. Dat blijkt uit twee details in de jaarrekening. In 2008 stegen
de inkomsten uit rente op één jaar tijd met 68 procent tot 119 miljoen euro. De
provisies uit de verkoop van verzekeringsproducten daalden echter met 30 procent
tot 81 miljoen euro.
Winstmachine hapert
De oude winstmachine van de bank hapert. De
concurrentie op de markt voor hypothecaire kredieten en persoonlijke leningen is
scherp. Lange tijd kon DSB Bank deze situatie de baas door op agressieve wijze
hypotheekleningen aan te bieden tegen erg scherpe voorwaarden. De lagere
opbrengsten – of eventuele verliezen – die daaruit voortvloeiden, werden
gecompenseerd door aan deze hypotheken koopsompolissen (levensverzekeringen) te
koppelen met royale provisies.
Dit kan nu niet meer. Onder druk van de AFM die de
consumentenbank heeft verplicht om die vorm van koppelverkoop te herzien, hebben
de winststromen in de bank zich verlegd. In 2007 kon DSB Bank nog ruim de helft
van zijn inkomsten halen uit de verkoop van verzekeringsproducten. Nu is dat
aandeel gedaald tot minder dan 36 procent.
DSB, die volgens Dirk Scheringa nog altijd de
ambitie heeft om „de beste consumentenbank van Nederland” te worden, moet nu net
zoals andere klassieke banken rekening houden met een hogere rentegevoeligheid.
In 2008 heeft DSB meer hypotheken met een langere rentevaste looptijd aangeboden
om zijn marktaandeel van 3 procent in Nederland te verdedigen. De bank biedt nu
naar eigen zeggen zijn klanten ook „de garantie” dat ze een zelfde rente mogen
behouden bij verlenging van de hypotheek.
Extra kwetsbaar
Dergelijke promotionele acties leveren resultaat
op. Op die manier is DSB er vorig jaar in geslaagd om zijn kredietportefeuille
met 1,3 miljard euro uit te breiden, een stijging met 23 procent. Maar meer
hypotheken met een vaste rentevoet maken de bank ook extra kwetsbaar. Een
stijging van de rente met 1 procent heeft een negatief effect op het eigen
vermogen van 18 miljoen euro en doet het resultaat (voor belastingen) dalen met
5 miljoen euro, meldt DSB in zijn jaarverslag.
Een mooi resultaat is dat de bank circa 600 miljoen
euro aan nieuwe spaardeposito’s wist aan te trekken: een toename met 20 procent.
Dat is echter niet uitzonderlijk. Ook andere banken profiteren van de grotere
Nederlandse spaarzin in economisch onzekere tijden. Interessanter is om te
kijken aan welke voorwaarden DSB deze middelen heeft aangetrokken.
De rente die de bank op spaardeposito’s moet
betalen is in één jaar tijd bijna verdubbeld tot 163 miljoen euro. „Een dure
manier voor de bank om middelen aan te trekken”, geef Hans van Goor toe. „We
hopen daarvoor later opnieuw obligaties uit te geven, maar dan na de
kredietcrisis.”
Copyright (C) NRC Handelsblad