Gedupeerden van aandelenlease woensdag bijeen in IJmuiden
door Bart Boele
Velsen - ,,Veel mensen weten het nog niet eens. Ze denken
dat hun geld in aandelen is belegd, met de garantie dat ze hun inleg
terugkrijgen als er geen winst wordt gemaakt. Maar ze krijgen straks helemaal
niets terug, ze blijven met een schuld van tienduizenden euro´s zitten.''
IJmuidenaar Dick Martens en Piet Koremans zijn allebei het slachtoffer van de
zogenaamde aandelenlease en raakten net als 650.000 andere Nederlanders zwaar in
de schulden. Doorzetter Martens stapte met succes naar de rechter, 3.500 anderen
volgden. Dat moeten er, vindt Martens, veel meer worden.
Toen de
rijksoverheid eind jaren negentig de fiscaal voordelige spaarloonregeling
afschaften, roken organisaties als Dexia, Aegon, Spaarbeleg, Levob en Ohra geld:
er zouden miljarden euro's vrijkomen van al die bankrekeningen waarop geld was
gespaard. Ze ontwikkelden elk hun eigen pakket onder namen als Sprintplan,
Winstverdriedubbelaar, Groeivermogen en Vliegwiel en gingen massaal de straat
op om allemaal ongeveer dezelfde leasecontracten voor aandelen te verkopen. Met
succes, ze verkochten honderdduizenden contracten met een totaalwaarde van vele
miljarden euro´s of, zoals Koremans en Martens het liever zeggen, klopten ze
argeloze burgers vakkundig miljarden spaargeld uit hun zak.
De klanten waren
niettemin tevreden, want hen was voorgespiegeld dat ze geld leenden om
vervolgens via een leaseconstructie in aandelen te (laten) beleggen à een paar
honderd euro per maand. Die kosten van de lening zouden echter ruimschoots
worden gecompenseerd door de opbrengst van de aandelen aan het eind van de
contractperiode. De aanbieders waren ook tevreden, want zij haalden rechtstreeks
of via tussenpersonen miljarden euro´s spaargeld binnen. De leaseconstructie
bleek echter niet te werken. De aandelenkoersen kelderden en wel zodanig, dat de
aanbieders besloten van het inleggeld van de klanten niet eens aandelen te
kopen. Zo voorkwamen ze dat ze zelf verlies leden, maar tegelijkertijd hielden
ze de klanten aan hun maandelijkse verplichtingen.
,,Van deze handel zijn
honderdduizenden mensen de dupe geworden, maar je hoort er niemand over'', zegt
Martens. ,,Ze weten het soms nog niet, omdat de periode van hun contract nog
niet is verlopen. Pas dan zal blijken dat ze geen geld krijgen, maar moeten
betalen. Veel mensen schamen zich er voor, omdat ze probeerden met zo weinig
mogelijk inspanning zoveel mogelijk geld te verdienen. Of ze durven hun kinderen
niet te vertellen dat al het geld op is. Zeiden ze tegen mij ook ´Dick, je gaat
toch met zo´n verhaal niet in de krant staan´. Nou ik wel, want het deugt niet
wat die aanbieders hebben gedaan. Het is illegaal en kleine spaarders zjin de
dupe geworden.''
,,Ik ken een ouder echtpaar in IJmuiden, dat had uit het
verleden een schuld van 45.000 gulden die nog zeven jaar lang moet worden
afbetaald.
Komt er een snelle tussenpersoon die ze voorspiegelt dat ze met de
leaseconstructie zoveel zullen verdienen dat ze in drie jaar van hun schuld af
zullen zijn'', vertelt Martens. ,,Nu zitten ze dus met een schuld aan Dexia en
hun oude schuld. De man die het ze heeft verkocht is inmiddels buschauffeur. Er
zijn gevallen bekend van mensen van 89, 90 jaar die een contract voor 10 jaar
is verkocht. Soms waren ze zo ziek dat de dokter om een handtekening werd
gevraagd.''
Mogelijk nog verder in de penari zitten mensen die hun huis als
onderpand hebben gebruikt, zoals Piet Koremans. ,,Ze vertellen je dat je de
overwaarde van je huis kunt investeren in zo´n leaseconstructie en dat die
zoveel oplevert dat je daar je hypotheek mee kunt afbetalen en nog geld
overhoudt ook. Nu zitten we dus met een schuld aan Dexia en moeten wel evengoed
de oorspronkelijke hypotheek gewoon betalen.'' ,,Misschien nog wel erger is dat
met zo´n constructie levensverzekeringen worden verkocht'', zegt Martens,
,,mensen denken voor hun oude dag te betalen en krijgen straks geen
cent.''
Beleggen in aandelen is niet zonder risico, dat weet iedereen. Het
Platform Aandelen Lease, waar Martens en Koremans vrijwilliger zijn, wil echter
tot het uiterste gaan om het geld van slachtoffers terug te halen, maar gaat
vooral ook voor gerechtigheid. De aandelenlease was volgens hun namelijk
illegaal. ,,In heel Europa was die constructie verboden, in België ging je er
de cel voor in. Maar minister Zalm heeft in 1997 gezegd dat het in Nederland wel
mag. De landelijke financieel toezichthouder AFM had moeten ingrijpen, maar
heeft zitten slapen.''
De leaseconstructie had namelijk voor de eerste 50.000
euro per transactie onder de Wet Consumenten Krediet moeten vallen en dat is
niet gebeurd.
Martens ,,Wij vinden dat de overheid een verantwoordelijkheid
heeft nu het is misgegaan. Maar de overheid wijst naar de aanbieders en de
aanbieders verschuilen zich er achter dat Zalm heeft gezegd dat het allemaal
mocht.
Als particulier is het bijna ondoenlijk om daar doorheen te
breken.''
Zelf deed hij dat wel. ,,Ik ben zes, zeven advocaten afgeweest die
het niet aandurfden een zaak tegen Dexia aan te spannen. Toen vond ik er eentje
die het wel wilde doen. Ik was een van de eersten, een jaar later pas besteedden
de media aandacht aan de lease/affaire. Er kwam een uitspraak in mijn voordeel,
maar Dexia ging in beroep. Ik had voor 18.000 gulden een lening van 120.000
gulden genomen om in aandelen te beleggen. Tot afgelopen februari liep ik het
risico nog 26.000 euro voor die lening te moeten afbetalen en ik zou de helft
van mijn inleg kwijt zijn. De rechter heeft mij uiteindelijk in het gelijk
gesteld. Ik hang nu alleen nog voor de advocaatkosten en die ga ik verhalen op
de tussenpersoon die mij de aandelenlease heeft verkocht.´
Dexia heeft, zegt
Martens erbij, de zaak keurig afgehandeld. ,,Toen de finale uitspraak er eenmaal
was, hebben ze netjes alles betaald. Maar ja, ik ben één van de weinigen die
heeft doorgezet. De meeste mensen zien er tegenop om door te gaan tot het einde.
Je moet een advocaat 200 euro per uur betalen en dat doe je voor eigen risico.´
Momenteel lopen er nog zo´n 3.500 rechtszaken en die zullen allemaal van de
geldverstrekkers worden gewonnen als de slachtoffers doorzetten.
Veruit de
meeste mensen doen niets of laten hun zaken over aan de Stichtingen Leaseverlies
en Leaseleed. ,,Die hebben 100.000 leden die allemaal 45 euro per jaar betalen.
Ze hebben professionals in dienst die voor ze bemiddelen. Alleen denken de
slachtoffers dat de stichtingen ook een rechtszaak voor ze voeren, maar ze
proberen alleen te bemiddelen. Elke particulier moet voor zichzelf naar de
rechter stappen.´ Het Platform Aandelen Lease wordt gerund door vrijwilligers en
wil iets anders nl zoveel mogelijk particulieren begeleiden bij het voeren van
rechtszaken. ,,Want wie een rechtszaak aanspant, is vrijwel zeker van een
overwinning. Je moet alleen doorzettingsvermogen hebben en daar willen wij bij
helpen.´
Van de bemiddelingspoging die oud/Nederlandsche Bank/directeur
Duisenberg momenteel doet hebben Martens en Koreman geen hoge pet op.
,,Duisenberg is gevraagd door de Nederlandsche Bank, omdat Dexia moet betalen
als alle claims worden toegewezen. En dat worden ze. En Dexia is van Aegon en
dat kan dan in gevaar komen. Het is de taak van de Nederlandsche Bank om de
Nederlandse banken veilig te stellen en daar is die bemiddelingspoging op
gericht. Niet op de slachtoffers van de aandelenlease´, zegt Martens. ,,Het is
wel erg toevallig dat alle individuele rechtszaken in het hele land zijn
opgeschort om de bemiddelingspoging af te wachten. Als er strak een akkoord uit
komt rollen zal iedereen daar een beroep op willen doen. Maar wij adviseren
mensen gewoon door te gaan met hun rechtszaak. Het duurt een paar jaar, maar ze
zullen winnen.´
Het Platform Aandelen Lease is heel Nederland al
doorgetrokken met bijeenkomsten voor gedupeerden. Woensdag 27 april worden vanaf
19 uur slachtoffers uit Noord/Holland verwacht bij Crossroads, Kromhoutstraat 44
IJmuiden. Woensdag 11 mei wordt een actie gehouden bij het kantoor van Aegon in
Leeuwarden van 8 tot 17 uur. Op 1 juni wordt vanaf 13 uur op het Malieveld in
Den Haag een demonstratie gehouden. Doel van de acties is dat alle
transacties worden teruggedraaid en de gedupeerden worden kwijtgescholden en op
zijn minst schadeloos worden gesteld.
Voorbeeld
,,Wij zijn gedupeerden
van Dexia. We kochten een aantal Legio Leasepakketten en een grote aandelenlease
in combinatie met een beleggingspot. Drie onafhanklijke adviseurs kwamen tot de
conclusie dat dit was wat wij zochten. Het pakket kostte ons maandelijks 1290
euro, om dat te betalen hadden we een tweede hypotheek genomen.. Doel was iets
te sparen voor later. Het liep vast. Medio 2003 hebben we een beroep op de
hardheidsclausule gedaan. Zoiets als het Dexia Aanbod, maar dan nog slechter. We
hadden geen keus. De regeling die Dexia heeft getroffen kost ons drie jaar lang
1029 euro en dan wordt na drie jaar de restschuld kwijtgescholden. We moeten nu
elke maand geld opnemen van het restant van onze krediethypotheek die we
afgesloten hadden om de aandelenlease te kunnen betalen. Daarop hebben we Dexia
gevraagd om een lager maandbedrag.
Reactie : dan beginnen we weer helemaal
opnieuw met de aflossingsperiode van
36 maanden.. Inmiddels is er 100.000
euro weg. We hebben, omdat we niet
anders konden, getekend dat we geen
rechtsprocedures tegen Dexia beginnen.´
Copyright (c) Haarlems Dagblad/
IJmuider Courant